Driekwart eeuw na zijn overlijden is er geen enkele integrale Nederlandse vertaling van enig boek van Karl May beschikbaar. Bovendien wordt hij louter beschouwd als een schrijver voor de jeugd. „Dat laatste is een misvatting. Veel van wat hij geschreven heeft was niet in de eerste plaats of zelfs helemaal niet bestemd voor kinderen”, zegt jeugdbibliothecaris en May-kenner Ines Stassen-Driessen uit Woerden 2.

Op dit moment is slechts een handvol May-titels in de verkoop. Het belangrijkste aandeel daarin heeft Het Spectrum. En die bewerkingen zijn heel redelijk naar het oordeel van mevrouw Stassen. Voor het Nederlands Bibliotheek en Lectuur Centrum schreef zij een boekje over Karl May. Zij heeft enkele oorspronkelijke teksten van hem bestudeerd.

Geschrapt en verbeterd wordt er al heel lang in Karl May. De nazi’s haalden passages uit zijn boeken die niet in overeenstemming waren met hun rassenwaan. En na de oorlog werden de oerteksten te langdradig gevonden voor moderne lezers. Ook het Karl May Verlag ‘bezondigde’ zich aan bewerkingen. „Iemand heeft eens de tekstafwijkingen in een Winnetou-editie geteld en kwam tot het getal van 10.000”, vertelt Stassen.
De in het Zuidlimburgse Stein geboren Ines Stassen (33) is sinds vijf jaar aangesloten bij de in ’69 gestichte Karl May Gesellschaft, die in veertien landen leden telt (een stuk of veertig in Nederland), een tijdschrift en een jaarboek uitgeeft en bijeenkomsten belegt. Het is mede te danken aan de inspanningen van deze vereniging dat de laatste jaren oerteksten van Karl May herdrukt worden.
Bewerkt of niet, de boeken van Karl May behoren tot de absolute top van de bestsellers. Volgens mevrouw Stassen zijn er in Duitsland tot nu toe om en nabij de 75 miljoen exemplaren verkocht. Onbekend is het aantal boeken dat in andere landen (May is in zo’n 20 talen verschenen) over de toonbank ging. Verreweg het populairst zijn de indianenverhalen en de avonturen die zich afspelen in de Balkan en het Midden-Oosten. Stassen: „Veel minder bekend is dat Karl May ook mooie pacifistische romans heeft geschreven, zoals Frieden auf Erde uit 1904. Ik denk niet dat die vertaald zullen worden in het Nederlands. Men zal ze wel niet spannend genoeg vinden”. 3

[1]

In: Dagblad voor Noord-Limburg, 26 maart 1987. Dezelfde Walter de Bruijn schreef ook de column „Greenhorn” in deze krant, eveneens gedateerd op 26 maart 1987. Daarin verwijst hij naar bovenstaand artikel in de boekenrubriek van de krant, dus de datering zal wel kloppen, hoe gek het in eerste instantie ook moge klinken dat dezelfde journalist op een dag twee artikelen over Karl May in dezelfde krant publiceert.

[2]	Ines Stassen (voluit: Ines Stassen-Driessen) publiceerde verscheidene artikelen over Karl May, o.a. in De Kiva en een boekje over Karl May in opdracht van het NBLC: „Lezen over, nr. 3 (Karl May)”.

[3]	Originele, Duitse titel: „Und Friede auf Erden”; het boek werd in 1904 als Band 30 in de Gesammelte Werke, toen nog: Gesammelte Reise-Erzählungen geheten, van Karl May opgenomen; het boek werd toch in 2022 door Jan Willem van der Jagt in het Nederlands vertaald.

Terug naar de Nederlandstalige bibliografie.

www op deze website