SITVS ERVDITIONIS CLASSICAE CVLTAEQVE

Fontana di Trevi | Trevifontein

Na onze geliefde Ara Pacis bekeken te hebben wandelen we met z’n allen naar de Trevifontein, om ten tweeden male „Rome by Night” te ontdekken.
De Fontana di Trevi werd in opdracht van paus Clemens XII aangelegd door Niccolò Salvi (* 1697 , † 1751) naar een tekening van Gian Lorenzo Bernini (* 1598 , † 1680); de voltooiing van de fontein vond plaats in 1762. De oorsprong van de naam is niet geheel duidelijk: heeft hij te maken met de drie uitgangen waaruit het water stroomt of met het plaatsje Trevi, waar het water vandaan zou komen? De gevel van het Palazzo Poli vormt de achtergrond, waartegen Neptunus en de overige figuren staan.
De fontein is 26 meter hoog en 50 meter breed en het thema ervan is de oceaan met de majestueuze zeegod Neptunus op een schelpvormige strijdwagen die door gevleugelde paarden en twee tritons (die kennen we nog van de Piazza Navona, gisteren: ondergeschikten van de god Triton, een zoon van Poseidon, die met zijn hoorn eb en vloed kon „blazen”) naar de oceaan wordt getrokken; het ene paard is rustig, het andere steigert: dit symboliseert de twee verschillende gezichten van de zee. Verder zien we rotsen, nissen met beelden van de Overvloed en Gezondheid (gemaakt door Filippo della Valle, * 1698 , † 1768) en – rechts bovenaan – een reliëf dat het ontstaan van de Aqua Virginis (een meisje – virgo – gaf water aan de legioensoldaten van Agrippa (voluit: Marcus Vipsanius Agrippa, * 63 , † 12 v.C., de boezemvriend en generaal van Augustus) in 19 voor Christus; de plaats waar het gebeurde, zou hier zijn) laat zien en tenslotte vier beelden van de seizoenen en het familiewapen van Corsini, de familie van Clemens XII.

In juni 2007 liep de waterleiding van de Acqua Vergine (de Italiaanse naam van het aquaduct) zware schade op; sindsdien wordt de Trevifontein met gewoon leidingwater gevoed, dat elke twee weken ververst wordt.
Dagelijks stroomt er zo’n 80.000 kubieke meter water in het bekken, waarin dagelijks ook duizenden munten gegooid worden door toeristen. De munten worden gebruikt om de fontein op te knappen; op het stiekem eruit halen van munten staat een fikse boete, tenminste voor niet-Romeinen ...
Iconisch is de scène uit het meesterwerk van Federico Fellini (* 1920 , † 1993), „La Dolce Vita” uit 1960, waarin de vrouwelijke hoofdpersoon Sylvia (gespeeld door de voluptuoze Anita Ekberg, * 1931 , † 2015) in deze fontein stapt, weldra gevolgd door de mannelijke hoofdpersoon Marcello Rubini (een glansrol van Marcello Mastroianni, * 1924 , † 1996). Goede film om thuis te bekijken, maar deze scène is dus niet bedoeld om na te spelen, want zelfs het in de fontein stappen kan al een boete of zelfs een arrestatie tot gevolg hebben.

Zomaar een willekeurige toerist die zijn muntje werpt ...

... en Anita Ekberg (maar helaas niet samen onder de „Trevidouche” 😉).

Op de hoek van de Via del Lavatore en de Via di San Vincenzo (dus schuin voor de Trevifontein) bevindt zich de Chiesa dei Santi Vincenzo e Anastasio; deze kerk werd tussen 1646 en 1650 in opdracht van kardinaal Mazarin (voluit: Jules Raymond Mazarin, duc de Mayenne, Rethel et Nevers; geboren als Giulio Raimondo Mazzarrino, * 1602 , † 1661) gebouwd door Martino Longhi il Giovane (* 1602 , † 1660). Bovenop de façade zien we het wapenschild en de kardinaalshoed van kardinaal Mazarin (die van 1643 tot 1661 eerste staatsminister van Frankrijk was), geflankeerd door twee vrouwelijke engelen; interessanter voor de liefhebbers van geschiedenis is echter dat de centrale vrouwelijke mascaron (een architecturaal ornament dat meestal een menselijk, dierlijk of fantasiegezicht voorstelt met schrikwekkende, komische of neutrale uitdrukking, oorspronkelijk bedoeld als apotropaïsch figuur: bestemd om boze geesten af te weren) het gezicht van Marie Mancini (* 1639 , † 1715), een nichtje van de kardinaal en maîtresse van Lodewijk XIV van Frankrijk. Deze afbeelding van een niet-religieuze vrouw plus de twee vrouwelijke engelen met ontbloot bovenlijf verlenen de kerk een unieke status in Rome. De zuilen staan geheel los van de muur en vormen zo met de frontons een prachtig spel van licht en donker, typisch voor de barok; de kerk verving een oudere exemplaar, dat voor het eerst in 962 werd genoemd. In de kerk worden de praecordia (het voorste deel van de ribbenkast, thorax, net boven het hart) en de gebalsemde harten van 22 pausen (van Sixtus V tot en met Leo XIII) bewaard.

Façade van de Chiesa dei Santi Vincenzo e Anastasio.

Het hoofd van Maria Mancini als mascaron op de façade van deze kerk.

Ellek nadeel hep se foordeel: het was tussen twee coronagolven tenminste wél lekker rustig bij de Trevifontein.

Terug naar de Romereis 2024.

Naar de Situs Educationis Classicae Cultaeque.

Naar de Situs Classicus.

www op deze website