1Een zeer recent slachtoffer van de papierbeperking is de Luistergids, hetgeen door menschen die hun radio hebben moeten inleveren met vrij groote gelijkmoedigheid zal worden geaccepteerd. Anders staat het natuurlijk met de luisteraars via radiodistributiecentrales, welke altijd nog enkele honderdduizenden aansluitingen omvatten. Lezers van dit blad, welke nog in staat zijn de radioprogramma’s te hooren uit eenen of anderen hoofde, zullen met genoegen geconstateerd hebben dat wij de vorige week zijn begonnen met het afdrukken van het wekelijksch radioprogramma, zij het in ietwat beknopten vorm.
Het is onze bedoeling om in de komende weken dit programma te schiften, en niet een soort van spoorwegboekje van programma’s te geven, maar een selectie van de programma’s welke de moeite waard zijn met een kort commentaar betreffende den inhoud en de te verwachten kwaliteit. Voor velen zal dit waarschijnlijk een uitkomst blijken.
Merkwaardig is, dat wij, bij alle experimenten die wij in deze goede jaren voor het amusementsbedrijf beleven, nog niet éénmaal iets zijn tegengekomen dat lijkt op de befaamde „Musical Show”. Zooveel te vreemder, aangezien zooiets voor de microfoon veel gemakkelijker en goedkooper te ensceneeren is dan op de planken. Een enkelen keer zien we een poging door een orkest op tournée om te komen tot een revue, waarbij we meestal belanden in een amphibischen tusschenvorm, een samengroeiing van revue, cabaret en variété. Een typisch voorbeeld van dezen laatsten tournéevorm was die van Klaas van Beeck met Guus Brox, waarbij Klaas van Beeck met zijn orkest in de pit zat en Guus Brox met zijn variété het tooneel domineerde. Dit alles blijft echter steeds een aaneenrijgen van losse nummers en scènes tot een min of meer homogeen geheel.
De zuivere vorm van musical show, zooals wij dien vooral uit Engeland kennen zal hier inderdaad op groote moeilijkheden stuiten.... Het is een tusschenvorm tusschen operette en komisch tooneelstuk met een flinke veeg revue er door. Vereischt is een actrice, welke niet alleen voldoende presentabel is, maar eveneens uitstekend kan zingen, en bovenal.... goed geschreven handeling. Zulk een show hier op touw zetten zou in dezen tijd zeker een veel minder groot risico opleveren dan in voor-oorlogsche dagen, maar het probleem blijft bestaan, dat de kosten van repetitie en aankleeding zeer hoog zijn, terwijl eenige ervaring op dit gebied vrijwel ontbreekt.
Geheel anders wordt het, als wij gaan denken over een speciale „musical show” voor de microfoon. De „bonte programma’s”, welke wij thans kennen, bestaan ook alle uit een aanéénrijging van nummers, gespeeld door orkesten, een luisterscène, een mopje, een grapje en een conférence.
Een eerste eisch voor een werkelijk dynamisch gevarieerd radioprogramma is een in de studio aanwezig publiek. De gewone vorm van humoristische samenspraak, zooals op het tooneel wordt gehouden, waarbij de heele zaal krom ligt van het lachen, verliest een zeer groot deel van haar humoristische werking... als er niemand lacht. De befaamde Bonte Dinsdagavondtrein van weleer dankte haar succes voor een groot gedeelte aan den levend-makenden invloed van het enthousiaste publiek in de zaal. De reactie van het publiek geeft den luisteraar het besef, aanwezig te zijn bij een massaal amusement van honderden.
Nu stuit het vullen met een publiek van een studio in dezen tijd op groote moeilijkheden. Maar dit publiek wordt veel minder noodzakelijk, zoodra men een „musical”-vorm voor de microfoon brengt. Het ideaal is daarbij een blijspel in luisterspelvorm, dat door handeling en omgeving met muziek of met een orkest is verbonden.
De zuiverste vorm van dit soort radio-amusement was de radio-bewerking van recente Duitsche muzikale films zooals „Wir machen Musik” met Ilse Werner en „Hab’ mich lieb” met Marika Rökk. De geheele handeling van de film werd door radio-acteurs in Hollandsche dialoog opgevoerd, terwijl de oorspronkelijke muziek uit de film - op gramofoonplaten gesneden - op de juiste momenten werd gedraaid. Op deze wijze werd een volkomen eenheid van handeling en eerste klas muziek verkregen.
Dit soort van „musical” is ook typisch radio. Alleen voor de microfoon kan men snel van plaats en tijd wisselen. De radio heeft met de film, door geheel verschillende oorzaken, de heerlijke eigenschap gemeen, dat scènes in de Stille Zuidzee, op Nova Zembla en in Amsterdam zonder pauze op elkaar kunnen volgen.... Op deze wijze worden mogelijkheden voor een geheel nieuwe en fantastische wijze van amusement geopend, welke mogelijkheden, met het oog op den komenden winter, met vrucht kunnen worden geëxploiteerd.
Nederlandschen Omroep
Vet aangekondigde uitzendingen vragen speciale aandacht.
Auteursrecht voorbehouden.
| - Progr.-overzicht .. | Zo. 8.15 | Ma. 7.50 | Di. 7.50 | Wo. 7.50 | Do. 7.50 | Vr. 7.50 | Za. 7.50 |
| Agrarische Uitzendingen .... | 8.00 | 13.00 | 13.00 | 13.00 | 13.00 | 13.00 18.45 | 13.00 |
| Cabaret- en bonte programma’s .... | 9.15 17.00 | - 19.15 | - 19.15 | - 15.00 |
| Dansmuziek ...... | 19.10§ | 12.15 | 12.15 22.15 | 12.15 22.15 | 12.15 17.30§ |
| Godsdienst- uitzendingen .... | 10.00§ - 21.45§ | 9.00 15.00 21.45§ | 9.00 - 21.45§ | 9.00 15.00 21.45§ | 9.00 - 21.45§ | 9.00 15.00 21.45§ | 9.00 - 21.45§ |
| Gymnastiek ...... | 7.10 | 7.10 | 7.10 | 7.10 | 7.10 | 7.10 |
| Instrumentale voordrachten .... | 13.00 16.00§ | 9.15 11.30 | 10.45 | 21.15 | 15.00 17.30§ 21.30 | 11.30 18.05 | 9.15 |
| Jeugduitzendingen . | - 14.00§ | 11.00 17.00 19.10§ | - 19.10§ | 13.45 19.10§ | - 19.10§ | 11.00 19.10§ | 10.45 15.00 19.10§ |
| Kamermuziek .... | 16.00§ | 14.00 | 17.30§ | 11.15 21.00 22.15 | 18.05 20.40§ | 17.30§ |
| Koor .............. | 12.15 | 19.15 | 17.00 | 15.30§ |
| Lichte klassieke muziek .......... | 20.30§ 23.15 | - 22.15 | 11.30 18.00§ 20.30§ | 23.05 | 21.00§ |
| Lichte verstrooiings muziek .......... - Dagelijks: 6.45 7.15, 8.10 -Zondags: 7.30 9.15 en 11.00 | 8.30 12.15 13.15§ 14.30§ 17.30 19.30 20.15§ 22.15 | 10.30 13.05 15.15 17.20 18.00§ 21.00§ 22.15 | 9.30 11.15 13.05 17.00 18.00 23.15 | 10.15 11.00 13.10 15.15 17.30§ 18.05 19.15§ | 9.45 13.05 14.15 16.00 16.00 17.40 18.00§ 20.30§ | 9.30 19.05 22.15 | 10.00 11.00 13.05 14.00§ 15.00 17.00 17.20§ 19.10 21.00 |
| Lit.-muz. uitz .... | 17.30 | 19.15 |
| Luisterspelen en klankbeelden .... | 10.00 15.00 17.30§ | 20.45 | 19.45 | 20.35 | 15.30 | 19.30 |
| Ned. en Europ. volksklanken .... | 18.15 | 20.00 |
| Opera en operette .. | - 20.00 | 17.30§ | 18.05 20.40§ | 9.30 | 18.05 | 17.00 19.15§ | 18.00 |
| Orgel .............. | 15.45 | 9.45 | 20.30 |
| Reportages ........ | 19.10 | 19.10 | 19.10 | 19.10 | 19.10 | 19.10 | 19.10 |
| Sport ............ | 19.15 | 7.40 | 7.40 | 7.40 | 7.40 | 7.40 | 7.40 |
| Symphonie ........ | - 14.00 | 20.00 21.10 | 19.15 19.15§ | - 19.15 | 9.15 19.15 | - 21.15§ | 14.00 19.35 |
| Voorlichting: - a. algemeene ... - - b. politieke ..... | 12.45 13.30 20.00§ - 11.30 11.50 13.00§ | 10.15 12.01 - - 18.45 | 10.30 12.01 14.00 20.15§ 18.15 | 10.45 12.01 20.15§ - 18.45 | 11.00 12.01 14.00 - 18.45 | 10.15 12.01 16.10 20.15§ | 12.01 20.15§ - - 18.45 |
| Vrouwen ............ | 8.45 | 8.45 | 8.45 | 8.45 10.15 | 8.45 13.05 | 8.45 |
| Zang .............. | 12.15 | 17.30 |
| Ziekenuitzending .. | 15.30 | 9.15 | 15.30 | 10.45 |
| B.N.O. | Dagelijks: Zondags: | 7.00 9.00 | 8.00 12.00 | 12.45 19.00 | 16.45 22.00 | 18.00 | 19.00 | 22.00 22.00§ |
Einde der uitzendingen: Hilversum I 24.00, Hilversum II 22.00
| [1] | Column uit „Cinema & Theater”, 1943, nr. 28 (Amsterdam, 09-07-1943). |
| [2] | Strikt genomen hoort het programma-overzicht dat nummer elke week in „Cinema & Theater” wordt afgedrukt, natuurlijk niet bij de column van Willem W. Waterman. Maar uit Willems woorden „Het is onze bedoeling om in de komende weken dit programma te schiften” uit bovenstaande column èn uit het feit, dat het programma-overzicht in „Cinema & Theater” nr. 30 staat afgebeeld in plaats van Willems column, maar wèl onder het logo van „Rond de microfoon”, moge blijken, dat Willem wel degelijk betrokken was bij (of misschien wel verantwoordelijk voor) het wekelijkse programma-overzicht; hoewel er bestaan gerede twijfels bestaan of Willem reeds verantwoordelijk was voor het programma-overzicht in het onderhavige nummer (het is namelijk absoluut niet des Willems om heel paternalistisch bepaalde programma’ aan te bevelen, en zeker geen opera- of symfonie-uitzendingen!), is dit overzicht hier omwille van de volledigheid tòch opgenomen. |