© Getty Images

Het verbannen van Winnetou door spelletjesmaker Ravensburger heeft in Duitsland tot verzet geleid. Verschillende uitgeverijen houden, ondanks de beschuldiging van racisme, vast aan het populaire opperhoofd uit de romans van de Duitse auteur Karl May.

Is het fictieve personage Winnetou nu racistisch of behoort het heldhaftige opperhoofd uit de bekende boeken van schrijver Karl May (1842-1912) tot de Duitse folklore? Deze vraag houdt Duitsland al wekenlang bezig, nadat diverse uitgeverijen, boekhandels en tv-zenders het fictieve karakter in de ban hebben gedaan.

De rel heeft zelfs tot druk op bondskanselier Scholz (SPD) geleid om te reageren. De ex-burgemeester van het Berlijnse stadsdeel Neukölln, Heinz Buschkowsky, roept zijn partijgenoot op tot het organiseren van een ‘Winnetou-bijeenkomst’ op de kanselarij in de Duitse hoofdstad.

Ook de conservatieve Beierse minister-president Markus Söder (CSU) vindt de boycot te ver gaan. ‘Winnetou en Old Shatterhand zijn idolen van hele generaties in Duitsland. Het is fout dat uitgeverijen en tv-zenders ze uit angst voor kritiek verbannen.’

Felle protesten
Aanleiding is de beslissing van uitgeverij Ravensburger om na felle protesten op twee nieuwe kinderboeken meteen alle Winnetou-boeken uit de handel te halen. De kritiek van linkse activisten spitst zich toe op het idee van ‘culturele toe-eigening’ door een meerderheid in Duitsland. Een petitie tegen Winnetou werd binnen enkele dagen ruim 4000 keer ondertekend. Daarop besloot uitgeverij Meulenhoff, die in Nederland de Winnetou-titels uitbrengt, het besluit van Ravensburger te volgen vanwege ‘racistische stereotypen’. Bol.com staakte de onlineverkoop van de boeken tijdelijk.

Toch is er nu ook een tegenbeweging op gang gekomen in Duitsland, aangevoerd door uitgeverij Karl May. Deze groep strijdt voor het behoud van het fictieve karakter. Uitgeversbaas Bernhard Schmid zegt het werk van May te blijven uitbrengen, omdat het tot het ‘Duitstalig cultureel erfgoed’ behoort. Op de beschuldiging dat Duitsers zich de cultuur van de Indianen toe-eigenen en het geweld tegen hen verheerlijken, verklaart Schmid tegen boulevardkrant Bild: ‘Duitsers hebben het recht niet om Indianen voor te schrijven waardoor ze zich gediscrimineerd voelen.’

Ook de zelfstandige uitgever Reinhard Marheinecke blijft de boeken uitgeven, zo schrijft Bild, gevolgd door de vooraanstaande uitgeverij van stripboeken BSV uit Hamburg. Hoewel tv-zender ARD de Winnetou-films niet meer uitzendt en uit haar mediatheek heeft verwijderd, heeft concurrent ZDF besloten juist wel vast te houden aan de titels.

[1]	In: Algemeen Dagblad, 29 augustus 2022.

Terug naar de Nederlandstalige bibliografie.

www op deze website