Eerst dacht ik nog dat het een indianenverhaal was: het stoppen van de Duitse uitgever met de uitgaven van Winnetou vanwege de stereotypen in de verhalen 2. Niet veel later rookte ook de Nederlandse uitgever noodgedwongen de vredespijp met activisten, die de strijdbijl hadden opgegraven.

Maar het slaat natuurlijk nergens op om het dappere indianenopperhoofd, lang geleden ontsproten uit de fantasie van de Duitse auteur Karl May, naar de eeuwige jachtvelden te sturen. Winnetou is het zoveelste slachtoffer dat ten prooi valt aan de kruistocht van activisten, die blijkbaar niks beters te doen hebben dan zich druk maken over tradities en historische en fictieve figuren die in hun ogen niet deugen, maar wel deel uit maken van de nationale en internationale geschiedenis.

Kunnen verleden niet terugdraaien

Het verleden staat bol van geweld, onderdrukking en onrechtvaardigheid. We hebben onze lessen getrokken uit dat verleden, dat de wereld gevormd heeft tot wat die nu is. We kunnen dat verleden niet terugdraaien, we kunnen er wel van leren. Maar dat leren wil niet zeggen dat je alle stereotypen en boeven uit dat verleden maar moet verbieden.

Ik had al moeite met die Zwarte Pieten-discussie, maar die bleek slechts het begin. Als kind was ik dol op strips en heb nog steeds een verzameling oude beeldverhalen. Als ik voor die kast sta, dan zie ik een kast vol stereotypen. Daar zijn strips op gebouwd, al heeft de tijd ook in strips correcties aangebracht bij gevoeligheden. Zo werd Kuifje in Congo al snel veranderd in Kuifje in Afrika.

“Activisten die zeuren over Winnetou zouden eens op bezoek moeten gaan in Amerikaanse indianenreservaten, dan zien ze wel wat anders

Maar in de ogen van activisten zouden al mijn strips niet deugen. Of neem films. Ik ben een fan van Laurel and Hardy, ook volgepropt met stereotypen, zoals de zingende zwarte katoenplukker. Moet dat ook allemaal in de ban gedaan worden? Trouwens, activisten die zeuren over Winnetou en zijn dapperen zouden eens op bezoek moeten gaan in Amerikaanse indianenreservaten, dan zien ze wel wat anders.

Dit gevecht tegen stereotypen is al lang voorbij de absurditeit. Gelukkig kun je in kringloopwinkels en antiquariaten nog zoveel Karl Mays vinden als je wil en dat zal zo blijven. En terecht.

Jos Kessels. © Joost Hoving.

[1]	In: Eindhovens Dagblad, 26 augustus 2022.

[2]

Ravensburger Verlag heeft het vuurtje aangewakkerd door toe te geven aan het gezeur van een handjevol „woke” wezens: deze uitgeverij besloot zegge en schrijve twee boekjes en een puzzel over de film „Der junge Häuptling Winnetou”, die op 11 augustus 2022 in première ging, van de markt te halen. De boeken die Karl May zelf heeft geschreven, worden al meer dan honderd jaar uitgegeven door de Karl-May-Verlag te Bamberg en Radebeul en die uitgeverij is gelukkig niet van plan om ermee te stoppen! Meulenhoff Boekerij, die voor veel geld de print on demand-herdrukken en de e-books van de bekende Karl May Pockets uit de jaren ’60 verzorgde, verklaarde, niet gehinderd door enige kennis van zaken, „de Winnetou-boeken” uit het assortiment te schrappen. Bij bol.com en amazon.nl konden de mensen die de behoefte hadden om zestien euro per deel uit te geven ze tot eind augustus nog steeds bestellen, maar begin september lijken de „woke”-terroristen hun zin te krijgen. Niet helemaal duidelijk wordt wát deze Nederlandse uitgever verstaat onder „de Winnetou-boeken”. Zijn dat de vijf pockets met de naam Winnetou in de titel („Winnetou, het grote opperhoofd”, „Winnetou en de goudzoekers”, „Winnetou bij de bedoeïenen”, „De dood van Winnetou” en „De boodschap van Winnetou”), zijn het de drie delen die in Duitsland zijn verschenen onder de titel „Winnetou I” , „Winnetou II” en „Winnetou III” (bij ons: „Winnetou, het grote opperhoofd”, „Old Shatterhand”, de eerste helft van „De Zwarte Mustang” en de tweede helft van „De dood van Winnetou”), zijn het de Prisma-delen 1 t/m 13, zijn het alle vijftig als Karl May Pockets verschenen delen of zijn het meteen maar alle boeken van Karl May?

Terug naar de Nederlandstalige bibliografie.

www op deze website