Schat van Karl May te koop

Marcel van Nieuwenborgh 1



BRUSSEL - De schat van Duitslands meest gelezen schrijver Karl May wordt van de hand gedaan.

Van onze medewerker

Als er vandaag geen overeenkomst is tussen de regering Saksen en de uitgever Lothar Schmid 2, dan wordt de erfenis van Winnetou geveild en over de vier windstreken verspreid. De erven van Karl May vinden dat de nalatenschap van de schrijver 15 miljoen euro waard is. ‘May had het bedrag zelf kunnen verzinnen!’, wordt in Dresden gezegd, en de staat heeft er niet meer dan één miljoen voor over.

Karl May overleed in 1912 op 70-jarige leeftijd. Maar wat ligt er nog in de kelder van de Karl May-uitgeverij in Bamberg? Enkele originele manuscripten, waaronder dat van Winnetou IV dat niet toevallig Winnetous Erben is getiteld, en talloze prentkaarten van over de hele wereld die de auteur aan zichzelf en aan zijn helden placht te sturen - in diverse talen. May beweerde vlot tien talen te beheersen, ‘waar hij het Laplands niet eens bij rekende omdat hij dat nauwelijks een taal achtte’. Verder zijn er pakken brieven, gedichten, zelfs partituren die May als toondichter componeerde. Ook het huis waarin hij woonde, zit in de koopsom.

Schmid deed in december vorig jaar al een eerste voorstel aan de staat Saksen en vroeg toen 12,8 miljoen voor alles. Maar intussen vindt de uitgever dat de prijs van de literaire manuscripten is gestegen en dus heeft hij het bedrag tot 15 miljoen verhoogd. Als je narekent wat voor de brieven van Kafka 3 is betaald (1.800 euro per bladzijde), is zijn vraagprijs een koopje, aldus de uitgever, en zijn de papieren van Karl May intussen zelfs het dubbele waard.

Een en ander hangt af van wat als literatuur wordt beschouwd. James Joyce 4 wordt algemeen als het hoogtepunt van de westerse bellettrie gezien. Akkoord, zegt Lothar Schmid: het is niet toevallig dat de Duitse biograaf van Joyce, Hans Wollschläger 5, ook het levensverhaal van Karl May heeft geschreven. Volgens Schmidt zou Wollschläger zelfs de mening zijn toegedaan dat veel van Joyce al... in Karl May te vinden is.

Dat Adolf Hitler de boeken van Karl May als lectuur op zijn toilet had liggen en volgens Speer 6 zelfs uit Winnetou citeerde om zijn generaals de les te lezen, daar wordt de jongste tijd minder aandacht aan besteed. Een antiquariaat in Munchen heeft de nalatenschap van May op 6 à 7 miljoen euro geschat. In geen geval wil de bibliothecaris van Saksische Staatsbibliotheek in Dresden er meer voor neertellen. Niet onbelangrijk detail: de 79-jarige Lothar Schmid was in de jaren 1950 de Duitse schaakkampioen. Dit is niet zijn eerste meesterzet.


[1]In: De Standaard, 10 april 2008.
[2]Lothar Schmid (* 10 mei 1928 , † 18 mei 2013) was een van de vier zoons van Dr. Euchar Albrecht Schmid (* 29 augustus 1884 , † 15 juli 1951), die in 1912 het Karl-May-Verlag hat opgericht. Samen met zijn broers Joachim (* 29. Juni 1922 , † 10 januari 2003) en Roland (* 15 mei 1930 , † 4 januari 1990) leidde Lothar Schmid de uitgeverij van 1951 tot 2007; Joachim overigens maar tot 1993). De vierde broer, Wolfgang (* 1924), is in de oorlog verdwenen en waarschijnlijk gesneuveld. Sinds 2007 is Lothars zoon Bernhard Schmid (* 1962) de enige directeur van de uitgeverij.
Lothar Schmid was tevens schaakgrootmeester en bezat de grootste particuliere collectie schaakboeken ter wereld (bij zijn dood ongeveer 50.000 exemplaren); in 2005 werd hij tot schaakscheidsrechter van de eeuw uitgeroepen.
[3]Franz Kafka (Tsjechisch: František Kafka, Hebreeuws: אנשיל (Anschel), * 3 juli 1883 , † 3 juni 1924) was een Joods-Tsjechische, Duitstalige schrijver. Zijn dire bekendste romans, alle incompleet en postuum uitgegeven, zijn „Der Process”, „Das Schloss” en „Der Verschollene”; daarnaast schreef hij nog tientallen kortere verhalen, waarvan „Die Verwandlung” de bekendste is.
[4]James Joyce (voluit: James Augustine Aloysius Joyce, * 2 februari 1882 , † 13 januari 1941) was een Iers schrijver die wordt beschouwd als een van de belangrijkste schrijvers van de 20e eeuw. Zijn hoofdwerk is de roman „Ulysses”, die beschouwd wordt als hoogtepunt van het modernisme. Verder zijn bekend van hem: „Dubliners”, „A Portrait of the Artist as a Young Man”, „Exiles” en „Finnegans Wake”.
[5]Hans Wollschläger (* 17 maart 1935 , † 19 mei 2007) was een Duits schrijver, vertaler, historicus, uitgever, muziekwetenschapper, organist en Karl-May-onderzoeker. In 1965 publiceerde hij de eerste complete biografie van Karl May („Karl May in Selbstzeugnissen und Bilddokumenten” (latere drukken onder de titel „Karl May. Grundriß eines gebrochenen Lebens”). In 1971 werd hij plaatsvervangend voorzitter van de Karl-May-Gesellschaft en mede-uitgever van de Jahrbücher der Karl-May-Gesellschaft, waarin hij zelf ook volop bijdragen over het leven en werk van Karl May schreef. Ook was hij als uitgever betrokken bij de publicatie van de Historisch-Kritische Ausgabe.
[6]Albert Speer (voluit: Berthold Konrad Hermann Albert Speer , * 19 maart 1905 , † 1 september 1981) was een Duits architect en stedenbouwkundige. Vanaf 1937 was hij rijksarchitect van de nazi’s en van 1942 tot 1945 rijksminister van Bewapening en Munitie.



Terug naar de Nederlandstalige bibliografie.

Terug naar de Karl May-startpagina.

Terug naar de Apriana-startpagina.



Google
www op deze website