„Winnetou keert terug”

door William Dyland 1


De filmserie rond de door Karl May in het leven geroepen helden Old Shatterhand en Winnetou is door regisseur Harald Reinl 2 voorgezet met „Winnetou keert terug” 3. Winnetou heeft zich tot taak gesteld om een duurzame vrede tussen de blanke kolonisten en zijn rode broeders te bewerkstelligen. Op weg naar de verschillende stamhoofden redt hij een dochter van het opperhoofd der Assiniboins uit de klauwen van een haar aanvallende beer. Als beloning vraagt hij de vrijlating van de door haar stam gevangen gehouden luitenant van de cavalerie Robert Merril 4 die de hoogste autoriteit in het territorium is, van de goede wil der Indianen te overtuigen.
Zowel Winnetou als Robert vatten genegenheid op voor Ribanna 5, hetgeen later tot een dramatische hoewel niet spectaculaire ontwikkeling leidt. De vredesplannen tussen kolonisten en Indianen zijn niet naar de zin van de obligate schurk in het verhaal, een man genaamd Forrester 6. Allereerst overvalt hij met zijn trawanten een dorp der Ponca’s, zodat tijdens de „vredesconferentie” in Fort Niobara 7 de Indiaanse stamhoofden er aanvankelijk weinig voor voelen een verdrag te sluiten. Robert stelt zich dan echter garant voor het inhouden van de overeenkomst en om hen te overtuigen van zijn goede wil vraagt hij Ribanna tot vrouw. Winnetou mag dit voor hem en Ribanna zo slechte nieuws aan haar overbrengen en in het besef van wat er voor alle betrokkenen op het spel staat, leggen beiden zich erbij neer. Dan besluit Forrester een kolonisten-karavaan te overvallen en de „bewijsstukken” achter te laten dat die overval door de stam der Assiniboins verricht is.
Dat uiteindelijk het rcht toch zijn loop kan nemen, is voor het belangrijkste deel te danken aan ’t optreden van Old Shatterhand en Winnetou. De wijze waarop de Assiniboins tenslotte afrekenen met de schurk, is van een natuurlijke en voor de hand liggende hardheid die niets schokkends heeft. Nergens een uiting van triomf of verlustiging, alleen een afkeren van het lijk van de man die zijn gerechte straf krijgt toebedeeld.
Het scenario van H. G. Petersson 8 biedt in ruime mate afwisseling voor actiescènes en panoramische opnamen van een natuurschoon dat, hoewel in zuidoost Europa opgenomen, geheel de sfeer van Karl Mays werken weet te ondersteunen. Gelukkig is de vrolijke noot ook weer vertegenwoordigd in de persoon van professor Castlepool 9, die wel een beetje dwaas doet maar lang niet gek is. Tegenover de krijgslisten waarop de verschillende partijen elkaar tracteren, werken de grappige vondsten van Castlepool als een aangename opluchting en ontspanning.
Een film waar jong en oud veel genoegen aan zullen beleven Het voorprogramma van deze Limburgse première omvat o.a. een kort filmpje rond Buster Keaton 10.
(Lux Maastricht 11, alle leeftijden).


[1]In: Limburgs Dagblad, 16 juli 1965.
[2]Harald Reinl (* 8 juli 1908 , † 9 oktober 1986) was een Oostenrijks filmregisseur en schrijver van draaiboeken, die tekende voor vijf van de zeventien grote Karl May-films uit de jaren ’60: „Der Schatz im Silbersee” (1962), „Winnetou, 1. Teil” (1963), „Winnetou, 2. Teil” (1964), „Winnetou, 3. Teil” (1965) en „Winnetou und Shatterhand im Tal der Toten” (1968).
[3]Originele Duitse titel: „Winnetou, 2. Teil”.
[4]Een rol van Terence Hill (artiestennaam van Mario Girotti, * 29. Maart 1939), die ook nog kleine rolletjes speelde in „Unter Geiern” (1964), „Der Ölprinz” (1965) en „Old Surehand, 1. Teil” (1965).
[5]Een glansrol voor de jonge Karin Dor (eigenlijk: Kätherose Derr, * 22 februari 1938 , † 6 november 2017), een Duitse actrice. Zij speelde naast haar rol als Bondgirl Helga Brandt in „You only live twice” o.a. in drie verfilmingen naar de boeken van Karl May: Ellen Patterson in „Der Schatz im Silbersee” (1962), Ribanna in „Winnetou, 2. Teil” (1964) en Mabel Kingsley in „Winnetou und Shatterhand im Tal der Toten”.
Van 1954 tot 1968 was zij getrouwd met de Oostenrijkse regisseur Harald Reinl (* 8 juli 1908 , † 9 oktober 1986), die tekende voor vijf van de zeventien grote Karl May-films uit de jaren ’60: „Der Schatz im Silbersee” (1962), „Winnetou, 1. Teil” (1963), „Winnetou, 2. Teil” (1964), „Winnetou, 3. Teil” (1965) en „Winnetou und Shatterhand im Tal der Toten” (1968).
[6]Gespeeld door de Britse acteur Anthony Steel (* 21 mei 1920 , † 21 maart 2001), bekend van films als „The Mudlark, „Anzio” en „Histoire d’O”, maar bij ons vooral van de rol van Forrester in „Winnetou, 2. Teil”.
[7]In de originele tekst van Karl May komt Fort Niobrara niet voor in „Winnetou II”, maar wel in Franz Kandolfs bewerking van het boek voor de Gesammelte Werke (deel 8). Wel verblijven de in 1874 overleden Winnetou en zijn vriend Old Shatterhand in het korte verhaal „Ein Blizzard” twee maanden lang in dit in april 1880 gebouwde fort. Op de een of andere manier is de foutief gespelde naam Fort Niobara dan in het draaiboek van Harald G. Petersson terecht gekomen.
[8]Harald G. Petersson (* 16 oktober 1904 , † 8 juli 1977) was een Zweeds-Duitse schrijver van draaiboeken, die teende voor de draaiboeken van vijf van de zeventien grote Karl May-films uit de jaren ’60: „Der Schatz im Silbersee” (1962), „Winnetou, 1. Teil” (1963), „Winnetou, 2. Teil” (1964), „Winnetou, 3. Teil” (1965) en „Winnetou und sein Freund Old Firehand” (1968).
[9]Een rol van Eddi Arent (artiestennaam van Gebhardt Arent, * 5 mei 1925 , † 28 mei 2013), een Duitse acteur, die we ook tegenkomen in „Der Schatz im Silbersee” (1962) en „Winnetou und Shatterhand im Tal der Toten” (1968).
[10]Buster Keaton (artiestennaam van Joseph Francis Keaton, * 4 oktober 1895 , † 1 februari 1966) was een Amerikaanse acteur uit de tijd van de stomme film.
[11]Lux was van 1948 tot 1972 een bioscoop aan de Brusselsestraat 74 in Maastricht.



Terug naar de Nederlandstalige bibliografie.

Terug naar de Karl May-startpagina.

Terug naar de Apriana-startpagina.



Google
www op deze website