„Zo fascinerend als hier in Duitsland”, meende Amerikaanse toeristen, „werd het Wilde Westen zelfs in de States nier getoond!” – De door origineel-Indiaanse strijdtonelen, door cowboyshows en -films verwende V.S.-burgers hadden, zoals voor hen al miljoenen mensen, de Karl May Festspiele in het openluchttheater van de Noordduitse stad Bad Segeberg gezien. Elk jaar in de zomer sluipen en rennen bleekgezichten en – dank zij de Duitse verfindustrie – bijna echte roodhuiden door de spelonken van de Segeberger kalkbergen, galopperen booswichten en helden zowel van Europese als Indiaanse afstamming op Holsteinse paarden door de Noordduitse „prairie”, worden dansen en feestgezangen uitgevoerd en honderden losse flodders verschoten. 130 medewerkers doen aan dit spektakel mee, daarbij dertig supermanlijke beroepsspelers en een vrouwelijke vertolkster.

Het spel heet „De schat in het Zilvermeer”, evenals de 36e en waarschijnlijk spannendste van de in totaal 70 in praktisch alle talen vertaalde avonturenromans van de in 1912 gestorven Duitse schrijver Karl May. Deze man, die de literatuurwetenschap zeker niet tol de grote auteurs rekent, hoewel men hem eens een opvolger van de gebroeders Grimm 2 noemde en zelfs een voorloper van Sartre 3 en Kafka 4, deze man heeft tot op heden vele miljoenen fans in alle delen van de wereld.

Een scène uit „De schat in het Zilvermeer”.
Rechts Old Shatterhand en Winnetou.

Alleen in Duitsland werden van zijn boeken 25 miljoen exemplaren verkocht en dit aantal stijgt jaarlijks met 600.000 tot 1 miljoen stuks. Wie dit boek als kind nog niet las, die zal er zeker als volwassene door geboeid geweest zijn. Onbegrijpelijk, dat de Westduitse film dit materiaal, dat in zo grote hoeveelheid voorhanden is, pas nu heeft aangegrepen. Begrijpelijk, dat deze films zowel in het binnen- als in het buitenland kasstukken werden, veel meer zelfs dan menig artistiek verantwoord filmwerk van Duitse makelij. De in Joegoslavië gedraaide Westduitse urodukties „Schat in het Zilvermeer” en „Winnetou” hebben dit al meer dan voldoende bewezen.

De verbreiding van de films, heeft de Karl May vrienden er niet van kunnen weerhouden, ondanks dat naar Segeberg te reizen, om de 13e Festspiele bij te wonen. Want het is steeds weer fascinerend te zien, wat de spelleiding met slechts enkele veranderingen uit dit kleine stuk zandstenen natuurlandschap weet te maken. Vorig jaar speelde men „Door de woestijn”, ditmaal moesten prairielandschap en Zilvermeer aan de voeten van de Noordamerikaanse Mountains te zien zijn. In 1963 bewogen figuranten zich als Arabische zonen der woestijn door het zand, ditmaal studeerde een balletmeester met hen origineel-Indiaanse krijgsdansen in.

Auteur Karl May, die al zijn in de ik-vorm geschreven romans uit zijn fantasie liet ontspruiten en slechts beschrijvingen van gebruiken en landschap te hulp nam, die pas nadat hij zijn levenswerk had voltooid enige plaatsen van handeling kon bezoeken, om daar datgene te bekijken, wat hij gedetailleerd beschreven had, deze man zou zeker verheugd geweest zijn, dat zijn 70 jaar durende beroemdheid zelfs nu nog een hoogtepunt bereikt.

Voor de 14e Karl May Festspiele, die in 1965 liefhebbers van heinde en ver naar Bad Segeberg zullen roepen, wordt thans het 15e deel „Old Surehand” als zevende gedramatiseerde vertelling van May voor het openluchttheater omgewerkt, ongeacht of thans ook filmproducenten zich met deze stof bezighouden.

[1]	In: Provinciale Zeeuwse Courant, 15 augustus 1964. Onder de titel „ Wildwest in West-Duitsland – „De Schat in het Zilvermeer” op Karl-May-Festspiele” was ditzelfde artikel ook in vrijwel dezelfde bewoordingen op 4 augustus 1964 in het Limburgs Dagblad verschenen.

[2]

Jacob Grimm (voluit: Jacob Ludwig Carl/Karl Grimm, * 4 januari 1785 , † 20 september 1863) en zijn jongere broer Wilhelm Grimm (voluit: Wilhelm Carl/Karl Grimm, * 24 februari 1786 , † 16 december 1859), kortweg De gebroeders Grimm genoemd, gelden als de grondleggers van de germanistiek. Samen publiceerden ze de wereldberoemde verzameling sprookjes, „Kinder- und Hausmärchen” en het „Deutsches Wörterbuch”.

[3]

Jean-Paul Sartre (voluit: Jean-Paul Charles Aymard Sartre, * 21 juni 1905 , † 15 april 1980) was een Franse communistische filosoof, publicist romanschrijver en dramaturg, die als voornaamste exponent van het existentialisme wordt gezien. Als zijn belangrijkste werken worden o.a. „La Nausée”, „La Transcendance de l’ego. Esquisse d’une description phénoménologique”, „L’être et le néant”, „Les mouches”, „Huis clos”, „L’existentialisme est un humanisme”, „Les chemins de la liberté” en „Les mains sales” beschouwd.

[4]

Franz Kafka (Tsjechisch František Kafka, Hebreeuws אנשיל (Anschel), * 3 juli 1883 , † 3 juni 1924) was een Joods-Tsjechische, Duitstalige schrijver. Zijn dire bekendste romans, alle incompleet en postuum uitgegeven, zijn „Der Process”, „Das Schloss” en „Der Verschollene”; daarnaast schreef hij nog tientallen kortere verhalen, waarvan „Die Verwandlung” de bekendste is.

Terug naar de Nederlandstalige bibliografie.

www op deze website