DIT zijn Old Shatterhand en Winnetou in een groots opgezette Duitse verfilming van Karl May’s Indianenboek „De schat in het Zilvermeer”, een eerbetoon aan de schrijver van spannende jongensverhalen, die op het ogenblik in Nederland herdrukt worden. Karl May is snel op weg een legende te worden. In de afgelopen zestig jaar zijn al 18 miljoen exemplaren van zijn boeken gedrukt.
De film van Harald Reinl 2 toont een blonde Amerikaan (Lex Barker 3) als Old Shatterhand en een Fransman (Piere Brice 4) als Winnetou. De buitenopnamen van het Amerikaanse Wilde Westen zijn gemaakt in … Zuid-Slavië 5. De film is de duurste Duitse produktie die in lange tijd gemaakt werd. Hij gaat 1 augustus in Amsterdam in première.
Karl May heeft geleefd van 1842 tot 1912. Ook hedendaagse jeugd houdt nog van de ouderwetse stijl van zijn Indianen-boeken, die eind vorige eeuw werden geschreven. Al in de tijd van de stomme film werden drie verhalen van May verfilmd, maar die speelden zich af in de Arabische wereld van Kara Ben Nemsi 6. Na de oorlog is „De slavenkaravaan” verfilmd 7. Maar zeker 55 boeken van Karl May zijn nooit aan verfilming toegekomen 8.

[1]	In De Volkskrant, 12 juli 1963.

[2]

Harald Reinl (* 8 juli 1908 , † 9 oktober 1986) was een Oostenrijks filmregisseur en schrijver van draaiboeken, die tekende voor vijf van de zeventien grote Karl May-films uit de jaren ’60: „Der Schatz im Silbersee” (1962), „Winnetou, 1. Teil” (1963), „Winnetou, 2. Teil” (1964), „Winnetou, 3. Teil” (1965) en „Winnetou und Shatterhand im Tal der Toten” (1968).

[3]

Lex Barker (voluit: Alexander Chrichlow Barker Jr., * 8 mei 1919 , † 11 mei 1973) was een Amerikaans acteur, die in vijf films furore maakte als Tarzan; in Europa was zijn eerste grote rol die van Robert – de verloofde van de vrouwelijke hoofdrolspeelster Sylvia (Anita Ekberg) – in de klassieker „La dolce vita” van Federico Fellini, alvorens hij optrad in maar liefst twaalf van de zeventien grote Karl-May-verfilmingen in de jaren ’60: als Old Shatterhand in „Der Schatz im Silbersee” (1962), „Winnetou, 1. Teil” (1963), „Old Shatterhand” (1964), „Winnetou, 2. Teil” (1964), „Winnetou, 3. Teil” (1965), „Winnetou und das Halbblut Apanatschi” (1966) en „Winnetou und Shatterhand im Tal der Toten” (1968); als Kara Ben Nemsi in „Der Schut” (1964), „Durchs wilde Kurdistan” (1965) en „Im Reiche des silbernen Löwen” (1965); als Dr. Sternau in „Der Schatz der Azteken” (1965) en „Die Pyramide des Sonnengottes” (1965).

[4]

Pierre Brice (artiestennaam van Pierre Louis Baron le Bris, * 6 februari 1929 , † 6 juni 2015) was een Frans acteur, die in maar liefst elf van de zeventien grote Karl-May-verfilmingen in de jaren ’60 de rol van Winnetou speelde: „Der Schatz im Silbersee” (1962), „Winnetou, 1. Teil” (1963), „Old Shatterhand” (1964), „Winnetou, 2. Teil” (1964), „Unter Geiern” (1964), „Der Ölprinz” (1965), „Winnetou, 3. Teil” (1965), „Old Surehand, 1. Teil” (1965), „Winnetou und das Halbblut Apanatschi” (1966), „Winnetou und sein Freund Old Firehand” (1966) en „Winnetou und Shatterhand im Tal der Toten” (1968). Voorts speelde hij nogmaals de rol van Winnetou in de tv-series „Mein Freund Winnetou” (1980) en „Winnetous Rückkehr (1998) en trad hij een aantal malen op als gastacteur (uiteraard eveneens in de rol van Winnetou) bij de Karl-May-Spiele van Elspe en Bad Segeberg.

[5]

Van 1918 tot 3 juni 2006 waren de landen die nu Bosnië-Hercegovina, Kosovo, Kroatië, Montenegro, Noord-Macedonië, Servië en Slovenië heten verenigd in één koninkrijk resp. republiek dat/die van 6 januari 1929 tot 4 februari 2003 Joegoslavië heette (hoewel de meeste van de genoemde landen al eerder onafhankelijk waren geworden). In de jaren ’60 werd in sommige Nederlandse literatuur de term „Zuid-Slavië” gebruikt, hetgeen een letterlijke vertaling is van Joegoslavië.

[6]

In 1920 werden door de filmmaatschappij Ustad-Film Dr. Droop & Co. de films „Auf den Trümmern des Paradieses”, „Die Teufelsanbeter” en „Die Todeskarawane” gedraaid. Er bestonden plannen voor nog een stuk of tien verfilmingen naar Karl May, maar wegens het uitblijven van succes bij de eerste drie kwam daar niets van terecht.

[7]	Voor het gemak vergeet de verslaggever maar even „Durch die Wüste” (de eerste verfilming naar Karl May met geluid, 1936) en „Der Löwe von Babylon” uit 1959.

[8]

Als we de drie genoemde films uit 1920, „Die Sklavenkarawane” en „Der Schatz im Silbersee” nemen, plus de 55 niet-verfilmde boeken van Karl May, komen we volgens Bartjens dan wel Adam Ries uit op 60 delen, terwijl de collectie Gesammelte Werke van Karl May al sinds 1960 uit 70 delen bestond. Inmiddels (2022) trouwens 96 delen, maar dat kon de verslaggever in 1962 nog niet weten.

Terug naar de Nederlandstalige bibliografie.

www op deze website