IN zijn kleinste en onschuldigste vorm was de raket al bij de oude Chinezen bekend als onderdeel van hun vuurwerk. De Chinezen waren namelijk al in de oude tijden grootmeesters op het gebied van vuurwerk.

Het beginsel van de raket is doodeenvoudig, heel wat eenvoudiger dan dat van de stoommachine of de benzinemotor. Men kan het misschien nog het gemakkelijkst begrijpen, wanneer men zich voor ogen stelt, wat er gebeurt bij het afschieten van een geweer.

Iedereen, die wel eens een vuurwapen afschoot, kent het verschijnsel van de „terugslag”. Wie een pistool of revolver afschiet, voelt een stevige tik in zijn vuist. Een geweer van zwaar kaliber geeft bij het vallen van het schot een flinke stoot met de kolf tegen de schouder. Zelfs de meest primitieve scheepskanonnen uit vroeger dagen waren op een rollend onderstel bevestigd, dat bij het schot achteruitliep en de tegenstoot opving. In de leer der mechanica zegt men, dat tegenover elke kracht een even grote kracht in omgekeerde richting staat.

Dat is het beginsel van de raket. In een of meer pijpen brengt men een brandstofmengsel tot ontploffing, dat een kracht naar achteren ontwikkelt. En de tegenkracht beweegt dan het voorwerp, waaraan de pijpen bevestigd zijn, in voorwaartse richting.
Heel erg ingewikkelde constructies komen er welbeschouwd aan een raketvliegtuig niet te pas. De verbrandingspijpen zijn veel eenvoudiger dan de cylinders van de „ouderwetse” benzinemotoren met hun bewegende zuigers, kleppen, krukassen en zomeer.
Het voornaamste probleem in de raket-motor is: een pompinstallatie die deze slok-op van brandstoffen snel en regelmatig van levensmiddelen kan voorzien. En: brandstof van hoog gehalte en in enorme hoeveelheden.

Op het einde van de tweede wereldoorlog maakte de mensheid voor het eerst in brede kring kennis met de moderne toepassing van de raket. De „Macht van de Vuurzuil” deed zich op gruwelijke wijze gelden in de Duitse „V-wapens”, in de V-1 en de V-2.
De V-1 was maar een bescheiden voorlopertje. Het ding was onbemand, maar vloog niet hoger dan ook een bemand jachtvliegtuig kon gaan. En door zijn draagvlakken had het met een jachtvliegtuig wel enige overeen komst.
De V-2 echter is het werkelijke voorbeeld van de vuurspuitende monsters, die ons naar de maan en naar andere planeten zullen kunnen brengen eer het vele jaren verder is.

De Amerikanen hebben tijdens en na hun zegevierende opmars door Duitsland alles wat zij op het gebied van raketten en raket-deskundigen te pakken konden krijgen, naar de Verenigde Staten overgebracht. En de Russen hebben van hun kant hetzelfde gedaan, dat is te zeggen, zij brachten mensen en materiaal naar Rusland.
Het ,IJzeren Gordijn’ zorgde ervoor, dat wij jarenlang uit de oostelijke hoek niet veel vernamen over de vorderingen, maar zij, die enigszins wisten wat er gebeurde in Rusland, lieten zich niet in slaap sussen met de gedachte, dat alleen de Amerikanen raketten bouwden voor intercontinentaal en interplanetair verkeer. De lancering van de kunstmaan 2 begin oktober 1957 door de Russen bewees, dat er in Rusland heel wat bereikt werd op „raket-gebied”.

Dit is een van de moderne monsters: een raket van de Verenigde Staten, bestemd voor vluchten over lange afstand. Op ons plaatje is de raket in „ruststand”. Bij het lanceren staat het projectiel rechtop.

Inmiddels is het de hoogste tijd geworden, dat u zelf eens getuige bent van het vertrek van een raket, dat u weet, wat er eigenlijk aan de hand is vóór en na het signaal „Raket klaar? – Starten!!”
Daartoe brengen wij u naar een plaats in de Verenigde Staten bij de zuidelijke uitloper van de grote bergketen der Rocky Mountains. Als u ooit de Indianen-boeken van Karl May verslonden hebt, herinnert u zich de naam van een lugubere woestijn in het Wilde Westen, waar men niet gemakkelijk levend meer uitkwam.
Die woestijn ligt op de grens van de staten Texas en Nieuw-Mexico en draagt de naam „Llano Estacato”. Een eindje ten westen ervan hebben Apache Indianen tegenwoordig hun reservaat en zuidwestelijk van dat reservaat, tussen El Paso en Lac Cruces; ligt een andere woestijn, 1200 meter boven de zeespiegel.
Het zand van deze vlakte is helder wit. Daarom spreekt men van „White Sands”. De „White Sands Proving Ground”, het proefterrein van White Sands is de plaats waar de Amerikaanse luchtmacht onafgebroken experimenteert. Ook met ruimteraketten.

U wordt daar eerder als spion gearresteerd dan als ooggetuige toegelaten, maar wanneer wij u er binnenleiden, is dat natuurlijk wat anders. Wees dus onbezorgd en geef uw ogen de kost.

Daar, 800 meter vóór ons, staat een raket opgesteld. Neem uw kijker, want u kunt er niet zonder risico dichter bij komen. Over enige minuten gaat het ding de lucht in. Of beter: het gaat de lucht UIT. Want boven de 60.000 meter heerst vrijwel een luchtledige ruimte en deze raket zal 175.000 meter stijgen. Men wil het ding nog niet kwijt en heeft daarom de zaak zo gergeld, dat het ongeveer 50 km van de startplaats weer neerkomt met heel de kostbare inhoud aan zelfregistrerende instrumenten.

Het stukje „speelgoed” der Amerikaanse raket-pioniers, dat u aanschouwt, is al een oud beestje. Amerikaanse troepen maakten het buit in een ondergrondse fabriek in Duitsland. Het ding werd gedemonteerd en naar White Sands overgebracht. Denk daar niet gering over.

Het „Tweedehands Monster” weegt leeg ongeveer 3000 kg. Daarbij komen ongeveer 1000 kg instrumenten en bijna 8800 kg brandstof. U ziet het al uit de verhouding tussen het „eigen gewicht” en het gewicht der brandstoffen, dat de raket behoort tot de familie der veel-eters of slok-oppen.

Onwillekeurig houdt u de hand even op uw maag, wanneer wij u erbij vertellen, dat onze veel-eter dit hele rantsoen van 8800 kg voeder volledig heeft verteerd in de tijd van ... zeventig seconden! En er zijn zowel in Rusland als in Amerika reeds raketten, die vele malen zo zwaar zijn als dat, hetwelk wij nu beschrijven.

De eigenlijke krachtbron voor de vlampijpen van deze ruimtekogel bestaat uit 3600 kg alcohol en 5000 kg vloeibare zuurstof. Dan is er nog een kleine tank met 175 kg waterstofperoxyde en een nog kleinere met 15 kg kaliumpermanganaat.
Met de beide laatste stoffen produceert men, zonder dat er (zoals in een locomotief) een oven en steenkolen bij te pas komen, stoom langs chemische weg. Die stoom brengt de turbinepompen in razende beweging als de tijd ervoor gekomen is. De snelwerkende pompen zijn zeer noodzakelijk. Ze voeren de alcohol en de vloeibare zuurstof aanstonds naar de vlampijpen van de raket-motor in hoeveelheden van 120 kg per seconde.

De raket is nu startklaar. Vier seconden vóór het begin van de bliksemreis naar hoger sferen drukt een officier in een betonnen schuilkelder op een knop ......

De „Nike Herkules” is een van de meest
imposante raketten van de wereld.

www op deze website