P R O C E S - V E R B A A L.


Heden hoorde ik, Anthonie Johannes van der Leeuw hoofd der recherche bij de commissie voor de Perszuivering, tevens onbezoldigd Rijksveldwachter:

      HANS JOACHIM FAHRENHOLZ, geboren 7 Februari 1911 te Berlin-Steglitz, van beroep SS-Sturmbannführer, van Duitse nationaliteit en gedetineerd in de cellenbarakken te Scheveningen.

Desgevraagd verklaarde hij mij het volgende:

      Tijdens de bezetting van Nederland was ik vanaf 1941 hoofd van de Afdeling III D. van de Sicherheitsdienst bij de B.d.S. in Den Haag. In Juli 1944 werd ik hoofd van de gehele afdeling III (Sicherheitsdienst).
Het is mij uit hoofde van deze functies bekend, dat in 1944 door de Hauptabteilung Volksaufklärung und Propaganda van het Reichskommissariat een blad "De Gil" werd uitgegeven.
Ook de SD interresseerde zich voor dit blad, met name mijn ondergeschikte Hauptsturmführer Pröbsting, het hoofd van de afdeling III B.
Het behoorde nl. tot diens taak de stemming in Nederland te peilen en ook de middelen waarmee deze stemming kon worden beïnvloed in het oog te houden.
De bedoeling van De Gil was een semi-illegaal blad te geven, waarin de propaganda van Londen en de werkelijke illegale bladen werd tegengegaan en belachelijk gemaakt. Om dit doel beter te bereiken werden schijn-illegale en Anglo-Amerikaanse texten en foto's opgenomen teneinde het publiek te lokken en te "voeren". De Gil heeft tenslotte niet volledig aan zijn doel beantwoord. Het bleek nl. niet mogelijk de pretentie te handhaven, dat het blad illegaal zou zijn. Het publiek begreep uit het feit, dat het blad in grote getale overal verkrijgbaar was, dat het niet zonder Duitse toestemming kon verschijnen, zodat de propaganda niet meer ongemerkt kon doordringen. Men was gewaarschuwd.
      Later is dan ook van Duitse zijde op een andere wijze gewerkt, nl. met valse pamfletten, die bv. van een bepaalde met name aangeduide groep afkomstig waren en gericht tegen andere illegale groeperingen. In dit verband is ook gesproken over een heruitgave van De Gil, in de eerste maanden van 1945. Door de grote technische moeilijkheden is dit echter niet doorgegaan en ook te 1 verwarrende 2 pamfletten-actie is doordat de organisatie niet meer perfect was, niet zo groots opgezet als eerst de bedoeling was.

Deze verklaring is in concept opgenomen. Waarvan door mij op ambtseed opgemaakt dit proces-verbaal, getekend en gesloten te ‘s-Gravenhage, 13 April 1948.

Het Hoofd der Recherche,

[handtekening]

(A.J. van der Leeuw)




[1]Het woord "te" is met pen verbeterd in "de".
[2]Achter de zin zijn in de marge twee onleesbare woorden geschreven.